2015年11月15日日曜日

母なるふるさと(26)

75ページ下から4行目)
bu yerde emdi chümülidek téz köpiyitip özüngning char padishahingni tiklemsen téxi, kim bilidu.»
この土地でこれから蟻(アリ)のように速く増えて、その上おまえたちのロシア皇帝まで立てるんじゃないか、わかったもんじゃない。」
u étini oynaqlitip keng sazliqqa chiqti.
彼は馬を速歩で歩ませて広い草地に出た。
u yerde qazaq malchilar mal béqip yüretti:
そこではカザフ人の牧夫(ぼくふ)たちが家畜(かちく)を飼っていた:
«mushu qazaq dégen bolidighan iqlimken, mélingni baqidu, ne yéringge, ne sheringge köz qirini salmaydu » dep oylidi u öziche külüp.
「このカザフ人というのはいい人たちだ、家畜を飼っている〔夏にタランチは家畜をカザフに預けて放牧させる〕、田舎にも、町にも興味がない …」と考えて彼は一人で笑った。
 u köz baghlan’ghanda bulaqbéshi mehellisige yétip keldi we döngdin chüshüp qara su yaqilap ketken yol bilen künpétishqa qarap mangdi.
 彼は夕暮れ時にブラクベシ・マハッラに着いて、丘を下(くだ)ってカラ川伝いに行く道を通って落日に向かって歩いた。
jimjit kéchide tügmen sharqiratmisi gürkireytti, tügmen téshining awazi taqildap anglinip turatti:
静かな夜に水車(すいしゃ)の滝がザーザーと音を立て、水車の臼の音がゴロゴロと聞こえていた:
«pah, suni sözletken mirab!» dep ghodungshidi u.
「ほお、水に話をさせる灌漑管理人だ!」と彼はつぶやいた。
 qara ériq dep atilidighan sugha chirayliq köwrük sélin’ghan.
 カラ用水路と呼ばれる川に美しい橋が架かっていた。
u köwrükke qarap turghan küngey derwaza aldida attin chüshti.
彼は橋の向かいにあるキュンゲイ(南)門の前で馬から降りた。
chong derwazining yénidiki kichik derwazidin bir adem chiqti we salamdin kéyin muxterbayning étini aldi.
大門の脇の小門から一人の人が出て来てあいさつした後ムフテルバイの馬を引いた。
 -- rozi tembur taza muqam éytiwatidu! – dédi malay atni yétiliginiche chong derwazigha méngip.
 「ロズィ・タンブールがちょうど今ムカムを歌っている!」と言って下僕は馬を引きながら大門に向かって歩いた。
 chong hoyligha chiragh yéqilighanidi.
 大きな庭にランプが灯(とも)されていた。
sumay toldurulghan dingxulu (qara chiragh) hoylini ghuwa yorutup turatti.
植物油が満たされたオイルランプが庭をほの暗く照らしていた。
derwazining sol teripidiki öyler kirsin lampisi bilen yorughan.
門の左手の各部屋は灯油ランプで照らされていた。
öydin yalghuz kishi éytiwatqan muqam anglinatti.
部屋から独唱のムカムが聞こえていた。
mungluq, emma gepliri chüshiniksiz bolsimu ayettek tesirlik muqamlarni muxterbay köp anglighan,
心地よく、言葉はよく分からないが、聖典のような、感動的なムカムをムフテルバイはたくさん聞いた、
muxterbay muqamchining némilerni dewatqinini bilmeydu,
ムフテルバイはムカム歌手たちが何を言っているのか分からないが、
lékin uning temburi bilen ahangigha amraq.
しかしそのタンブールと節回しは好きだ。
bügün néme boldikin, muqam uninggha téximu tesir qilmaqta.
今日はなぜか、ムカムは彼を非常に感動させている。
uning yighlighusi, warqirighusi, yaqilirini yirtqusi keldi.
彼は泣きたく、叫びたく、服のえりを破りたくなった。
u dalangha kiripla putining uchida dessep supining girwikide olturdi.
彼は玄関に入るとすぐつま先で歩いて広縁のふちに腰を下ろした。
gilem sélin’ghan yoghan öy méhman bilen tolghan.
絨毯の敷かれた大きな部屋は客でいっぱいだった。
yuqirida lestik yékendazlar üstide mamuq yastuqlargha tayinip hékimbeg ghojam olturatti,
上手に、レスティック?(オーブン皿のような?)の長い座布団の上で、羽毛のまくらに寄りかかってヘキムベグ・ゴジャが座っていた、
uning yanlirida sheher bayliridin bir nechchisi, bérisida yéza bayliri, muqam muritliri we tingshighuchilar bashlirini sanggilitip olturushatti.
彼の周囲に町の金持ちの何人か、こちら側に村の金持ちたち、ムカムファンたちと聴衆が頭(こうべ)を垂(た)れて座っていた。
muqam «bi-bi-bi» bilen axirlashti.
ムカムが「ビービービー」でフィナーレを迎えた。
dutar bilen dap tembürge egeshti.
ドゥタールとダップがタンブールについて行った。
rozi tembür, hesen tembür we naxshichilar bar awazi bilen naxsha éytishti:
ロズィ・タンブール、ヘセン・タンブールと歌手たちが声を張(は)り上げて歌った。
  her kishining derdi bolsa yighlisun yar aldida,
  悩みがある者は誰であれ、恋人の前で泣くがいい
  qalmisun könglide arman belki izhar aldida
  心の願いも、残さず恋人の前で話すがいい
 〔第一ダースターン(叙事詩)のマシュラップの冒頭〕
 muxterbay michildap yighlashqa bashlidi.
 ムフテルバイは涙をためて泣き始めた。
uning derdi azmu?
彼の悩みは少なくないだろう?
uning sewebidin reyhangül waqitsiz ghazang boldi.
彼が原因でレイハンギュルが早世した。
uning éri—bayning pexirlinidighan adimi ziyawudun baghlandi.
彼女の夫-バイの自慢の男ズィヤウドゥンは捕まった。
ularning chöchüridek baliliri qara yétim bolup churqiriship-yighliship qélishti,
彼らのチョチュレのような〔=小さな〕子供たちは孤児になって泣き叫んでいた、
ala baytal dégen kelgündi hökümet yayilirini bashlap yürüp uning ademlirige göleydi, qamcha shiltidi, popoza qildi
アラ・バイタルというよそ者が政府の捕吏たちを率(ひき)いて彼の仲間たちをにらみつけ、鞭(むち)を振り回し、脅(おど)しつけた…
héchkim uning yighisini tingshimidi,
だれも彼(=ムフテルバイ)の泣き声を聞かなかった、
muxterbay derdlik bolmay kim derdlik bolsun, u yighlimay kim yighlisun?!
ムフテルバイが哀れでなければ誰が哀れだろう、彼が泣かないで誰が泣くだろう?!
 -- yighlima hoy! – dédi biri uni illiq pepilep.
 「泣くなよ、おい!」と誰かが彼を温かく慰(なぐさ)めた。
 -- yaxshi kepsen, yüre, ghojamning yénigha olturghuzup qoyay!
 「よく来た、行って、ゴジャの近くに座らせてもらえ!

77ページ下から12行目)