2012年10月23日火曜日

ホタン紙 (2)--ウイグルの工芸習慣


 Xoten qeghizini ishlesh xotenni merkez qilghan halda, yeken we qeshqerlergiche keng omumlashqan. Shuning üchün, xoten shehiri (ilchi) diki birqanche mehelliler hazirghiche «qeghez mehellisi» dégen nami bilen atilip kelmekte.

 ホタン紙を作ることはホタンを中心に、ヤルカンドやカシュガルあたりまで広く普及した。そのため、ホタン市(イルチ〔郷〕〔コメント感謝、イルチは現在のイルチ郷のことではなく、ホタンの別名〕)のいくつかのマハッラはいまでも「ケゲズ〔紙〕マハッラ」という名で呼ばれ続けている。

 Yasilish usuli: xoten qeghizining asasliq xam eshyasi «saman qeghizi» ning xam matériyaligha oxshashmighan halda, toghraq we üjme derixining qowziqidin ibaret.

 作り方:ホタン紙の主な原料は「わら半紙」の原料とは異なり、トグラク〔前出、和名コトカケヤナギ〕とクワの木の樹皮である。

Deslep toghraq yaki üjme qowziqini yighip uni sugha chilap qoyidu.

初めにトグラクや桑の樹皮を集めてそれを水に浸しておく。

Qowzaq bir’az yumshighandin kéyin, uning sirtqi qopal qatlimini soyup éliwétip, ichidiki bir qewet népiz ap’aq qewiti ayriwélinidu. Mana shu xoten qeghizining asasiy xam matériyali hésablinidu.

樹皮が少し柔らかくなったら、その外の粗い層をはがして取り除き、中の一層の薄い純白層が分離される。

Bu qewetni qazanda ikki sa’etche qaynitip botqa (latqa) qilinidu.

この層を鍋で2時間ぐらい煮て粥(泥)にされる。

Bu qowzaq botqisini yaghach toqmaq bilen soqup ezgendin kéyin, mexsus yaghach tunggha sélip, üstige melum miqdarda su quyidu we uni toxtimay qochup umachqa aylandurulidu.

この樹皮粥を木の棒ですりつぶした後、特別な木の桶に入れて、その上に適量の水を注ぎ、それを止まらずに混ぜてウマチ〔粥の一種〕に変えられる。

1 件のコメント:

  1. hasugeさんのコメントの転載です。ありがとうございます。

    (2)について

    イルチにわざわざ郷を付されましたが、これは不要です。
    行政的には現在イルチ郷がありますが、ホタンの町全体をイルチ
    という場合があり、ここはまさにそれだと思います。

    返信削除